اگر در تهران، کرج یا اسلامشهر از سیستم موقعیتیاب جهانی GPS استفاده میکنید شاید در چند روز اخیر متوجه اختلال در آن و نمایش موقعیت اشتباه شده باشید. همچنین مشترکین سرویس اینترنت ثابت TD-LTE ایرانسل و مبیننت نیز از قطعی اینترنت در تهران شکایت داشتهاند. اما این اختلالات از کجاست؟
اختلال در GPS تهران، کرج و اسلامشهر
بسیاری از کاربران گزارش دادهاند که در هنگام نمایش موقعیت مکانی در اپلیکیشنهایی مثل گوگل مپس، موقعیت آنها به اشتباه در فرودگاه امام خمینی نمایش داده میشود.
اختلال در اینترنت TD-LTE چه ارتباطی به GPS دارد؟
با وجود اینکه شرکت ایرانسل پاسخ واضحی به اعتراض کاربران و پیگیری رسانهها نداده اما مبیننت دلیل اصلی قطعی اینترنت TD-LTE ثابت تهران را مشکلات GPS میداند.
از آنجا که سامانههای GPS به ساعت اتمی مجهز هستند بسیاری از سامانههای مخابراتی و رادیویی جهان برای تعیین دقیق زمان و ارتباط با یکدیگر از GPS استفاده میکنند؛ شبکه اینترنت TD-LTE نیز یکی از همینهاست. دکلهای مخابراتی اینترنت ثابت TD-LTE از GPS برای تعیین موقعیت مکانی و همچنین تطبیق دقیق زمانی استفاده میکنند. به همین دلیل با اختلال ایجاد شده در GPS تهران و شهرهای اطراف، ارتباط TD-LTE و اینترنت کاربران نیز با اختلال جدی مواجه شده است.
میلاد حریری کاشانی مدیر روابط عمومی مبیننت دراینباره در گفتگو با همشهری میگوید:
این اختلال تهران، اسلامشهر و بخشهایی از کرج را تحتتأثیر قرار داد. ما یک راهحل دیگر برای شناسایی زمان داریم اما چون عمق این اختلال GPS بسیار زیاد بود، ما نتوانستیم از سامانههای پشتیبانی بهره بگیریم. البته تا حدی که قابل اجرا بود، مشکل را پیگیری کردیم و با واسطههایی، وزیر ارتباطات و شرکت ارتباطات زیرساخت را نیز در جریان قرار دادیم. مشکل از سمت ما و شرکتها نیست، مشکل از بیرون شبکه است.
دلیل اختلال در GPS تهران چیست؟
متأسفانه هنوز دلیل بروز این اختلالات مشخص نیست اما اگر به سابقه اختلالات GPS نگاه کنیم چند مورد احتمالی را میتوان حدس زد. اول اینکه برخی اختلالات با تکنیک GPS Spoof رخ میدهد که معمولاً در شرایط جنگی و برای به اشتباه انداختن هواپیماها، پهپادها و سایر تجهیزات دشمن استفاده میشود. گفته میشود پهپاد RQ170 نیز با همین ترفند به زمین نشانده شد.
اختلال بعدی توسط دستگاههای GPS Jammer اتفاق میافتد که در واقع بهصورت عمد روی دریافت دادههای GPS اختلال ایجاد میکند. استفاده از این دستگاهها البته غیرقانونی است و پیگرد قانونی هم دارد. با اینحال در موارد نادر و با کاربردهای نظامی و دفاعی شاهد استفاده از آنها بودهایم.
اما همانطور که گفتیم مشخص نیست این اختلال پیش آمده از سوی چه نهاد داخلی یا خارجی بوده و چه زمانی برطرف خواهد شد.
سکوت وزارت ارتباطات و سایر نهادهای مسئول
ظاهراً هیچ نهاد رسمی از جمله وزارت ارتباطات و فناوری هم در این زمینه قصد اظهار نظری ندارند! برخی سازمانها مثل سازمان تنظیم مقررات هم خود را کنار کشیده و ادعا میکنند این مشکل ارتباطی به آنها ندارد.
خوب است بدانید سازمانها و شرکتهای فراوانی از جمله بانکها و شرکتهای تجاری از شبکه مبیننت برای ارتباط استفاده میکنند و اختلال ایجاد شده میتواند ضررهای هنگفتی را روی دست آنها بگذارد. همچنین بسیاری از مشترکین عادی نیز از اینترنت ثابت برای کار و کسب درآمد خود استفاده میکنند و سکوت نهادهای مسئول در این شرایط جایز نیست. در زمان نگارش این مطلب بهنظر میرسد قطعی اینترنت در برخی نقاط کماکان ادامه داشته درحالیکه از شدت اختلال در برخی نقاط دیگر کاسته شده است.